Oud Hollandse Pepernoten Prins

Met een hand vol kruidnoten probeerde een stoere jongeman mijn creatieve domein te betreden. “Stop ze maar even weg, dan kun je na de les verder genieten”, sprak ik hem toe bij aanvang van de les. “Ja maar, deze pepernoten zijn vet lekker!”, reageerde de blonde knul gepikeerd. “Je hebt het over kruidnoten, die bruine pareltjes in jouw handen?”, was mijn reactie vervolgens. De leerling keek mij aan alsof hij net werd wakker geschut uit een prachtige droom.

“Zijn echte pepernoten dan echt gemaakt van peper?”, vroeg de leerling met een verbaasde blik. De jongeman met stoere sneakers, glad gestreken haren dat weerspiegelde bij het zonlicht, waarschijnlijk omdat hij geen maat kon houden met zijn gelpot, was compleet gebiologeerd door dit onderwerp.

“Weet je toevallig waar pepernoten vandaan komen? “, vroeg ik hem op een rustige toon. “Uhh, van Sinterklaas toch?”, reageerde hij direct.  Ik had ondertussen wel begrepen dat ik eerst een geschiedenislesje over de pepernoot moest geven voordat de rondspringende spruiten zich zouden kunnen richten op een creatieve opdracht. “Ga rustig zitten, ik leg het uit”.

“Al in de 16e eeuw werd er met Sinterklaas snoepgoed uitgedeeld. Gewoon om de lieve kinderen van Nederland eens extra te verwennen. Ook de pepernoot werd,  samen met de andere cadeaus, aan de kinderen gegeven. Je ziet ze zelfs al afgebeeld op hele oude schilderijen. Toen waren ze alleen nog vierkant, zagen ze er uit als brokjes en smaakten ze een beetje naar ontbijtkoek. Dat zijn de echte originele, ouderwetse en ‘old school’ pepernoten.

Pepernoten en kruidnoten worden nog al eens door elkaar gehaald. De pepernoten waar wij het vaak over hebben zijn eigenlijk kruidnoten. Anders dan de meeste mensen denken zijn pepernoten en kruidnoten  niet hetzelfde.  De pepernoot lijkt het meest op taaitaai en heeft een lichte honing/anijssmaak. Kruidnoten zijn de hardere bolletjes die meer weg hebben van speculaas. Zij worden in de volksmond steeds meer aangeduid als pepernoten, waardoor het onderscheid tussen beiden vervaagt.

Kruidnoten die je nu vooral ziet  zijn gemaakt met speculaaskruiden.  Speculaaskruiden komen uit het Verre Oosten waar ruim 300 jaar geleden zeelui voor het eerst  specerijen als peper, nootmuskaat, kaneel, gember en kruidnagelen vandaan haalden. Hiervan maakten ze speculaaskruiden, er zit dus inderdaad peper in de pepernoot!”, vertelde ik enthousiast aan de leerlingen. Ze genoten zichtbaar van het beeldende verhaal. “Maar waarom zijn de pepernoten zo hard?”, vroeg een leerling verwonderd uit het niets. “Pepernoten zijn hard zodat ze ook gestrooid kunnen worden, handig he?”, was mijn adequate reactie.

“De geschiedenis zegt dat pepernoten eigenlijk uit Duitsland komen. Ze werden daar in de dertiende eeuw gebakken in kloosters en moesten gewone noten vervangen. In de provincies Friesland en Groningen was de pepernoot een symbool van vruchtbaarheid, doordat ze werden uitgestrooid over de akkers, dat bracht geluk”,vertelde ik verder waarmee ik het pepernoten onderwerp wilde afronden.

“Dan moeten wij toch maar veel pepernoten strooien in school, dan gaan we allemaal harder werken en dan wordt u ook heel gelukkig”, wist een vrolijk meisje wijs uit te brengen. Met een vrolijke lach en een dosis enthousiasme gingen de leerlingen vervolgens aan het werk. Met de belofte in het vooruitzicht dat ik een keer echte Oud-Hollandse pepernoten zou bakken.

Na het succes van de Kruidnootjes Koning kon ik het niet laten om ook een heuse Oud-Hollandse Pepernoten Prins op tafel te toveren. Uiteraard mochten mijn pareltjes op school proeven van deze heerlijke traktatie en is de  cake  unaniem goed gekeurd!

Een heerlijk recept voor het ultieme Sinterklaasgevoel. Gluten- en lactosevrij zonder geraffineerde suikers. Een traktatie voor elk moment met een voedend karakter!

 Recept

Wat heb je nodig ?

Oud-Hollandse Pepernoten:

• 100 g amandelmeel
• 75 g boekweit- of havermeel.
• 100 g honing of ahornsiroop
• 1 el speculaaskruiden
• 1 tl anijspoeder of zaad
• 1 tl bakpoeder
• Scheutje plantaardige melk
• Snufje zeezout

Cake:

• 3 rijpe bananen*
• 3 eieren**
• Scheutje (plantaardige) melk
• 100 g amandelmeel
• 100 g haver- of boekweitmeel
• 5 Medjoul dadels (ontpit)
• 2 el appelstroop
• 1 el kokosolie of roomboter
• 1 el kaneel
• 2 el speculaaskruiden
• 1 tl vanille-extract
• Snufje zout
• 1 tl bakingsoda
• scheutje citroensap

*Je kunt ook 300 gr pompoenpuree, zoete aardappelpuree of appelmoes gebruiken. 

**Eivrij of vegan? Vervang de eieren door 3 el gebroken lijnzaad + 6 el water.

Bereidingswijze:

1. Eerst gaan we aan de slag met het maken van het pepernotendeeg. Je mengt het amandelmeel samen met het boekweitmeel, de speculaaskruiden, bakpoeder en anijszaad in een kom. Roer de honing en een paar eetlepels (plantaardige) melk door het meel en kneed snel tot een stevig deeg. Wanneer het deeg te droog is, nog wat amandelmelk toevoegen.
2. Laat het deeg een uurtje in de koelkast opstijven. Ondertussen gaan we verder met het maken van de cake.
3. Verwarm de oven voor op 170⁰ graden. Vet een cakeblik in met wat kokosolie.
4. Pureer de bananen, dadels en appelstroop tot moes met een staafmixer of keukenmachine. Is het mengsel te droog? Voeg  een scheutje (plantaardige) melk toe.
5. Klop de eieren 5 a 10 minuten goed luchtig met een mixer. Zorg ervoor dat er een dikke massa ontstaat.
6. Spatel vervolgens de fruitige massa rustig door het eiermengsel heen.
7. Mix het mengsel met de staafmixer goed door elkaar. Voeg vervolgens beetje bij beetje de droge ingrediënten (amandelmeel, boekweitmeel, kokosolie, specerijen, zout, bakingsoda en citroensap) toe en mix ondertussen het mengsel met de mixer. Wanneer je het beslag goed mixt wordt de koek luchtiger.
8. Haal het pepernotendeeg ondertussen uit de koelkast, en maak hier propjes van. 
9. Giet de helft van het mengsel in het blik, strooi de propjes deeg over het beslag. Vervolgens giet je het laatste restje deeg in het blik. Versier de bovenkant met de overige propjes deeg. Laat je creativiteit de vrije loop!
10. Zet het bakblik in een voorverwarmde oven en bak de koek voor 45 minuten a 50 minuten in het midden van de oven. Halverwege heb ik een aluminiumfolie over de koek geplaatst zodat de pepernoten niet aan zouden branden.
11. Prik met een satéprikker of vork in de koek en wanneer deze er schoon uitkomt is het baksel gaar. Vervolgens kun je het bakblik uit de oven halen om de heerlijke creatie af te laten koelen.

Eetsmakelijk!

Ga je  deze cake maken? Laat even een berichtje achter, dat vind ik leuk! Heb je een foto? Post deze op mijn Facebook of Instagram. Vergeet mij niet te taggen of de haghtag #ohmypie te gebruiken. 

Wie weet verschijnt de foto op de Wall of Pie of is jouw foto het ‘Pareltje van de Week’!

Liefs, Marike